De mooiste toren van België
Over de brandweertoren van Tubize
Cet article en français: La plus belle tour de Belgique
Dertien jaar geleden werd ik in Tubize verliefd. Op een toren met betonrot. In welke staat zou mijn toren nu verkeren? Voor een stand van zaken ging ik terug naar Tubize.
Ik zie wierslierten en dynamische eenden. Niet te geloven dat de rivier de Zenne hier 15 jaar geleden nog biologisch dood was. Begin jaren 90 was de rivier, verder stroomafwaarts, zelfs zo vervuild dat het water er ooit vuur vatte nadat er iemand een peuk in het water had gegooid.
Brandslangen
Hier, in Tubize in Waals-Brabant, zou de rivier snel geblust zijn; de brandweerkazerne staat naast de oever. Met een prachtige hoge moderne toren ernaast, ooit gebouwd om brandslangen in te laten uitlekken. Maar daarvoor nooit gebruikt. Twee wanden van de toren zitten vol ramen. Je kunt erdoor kijken: de toren is gevuld met een ijzeren trap. De toren en de kazerne zijn een ontwerp van de architect René Mattot (1931-2020).
Uitzicht
Deze toren is de Place to Be van Tubize. Ik hoop vurig dat de stad Tubize snel aan de renovatie begint van de toren én de in verval geraakte brandweerkazerne ernaast. En dat ‘De mooiste toren van België’ / ‘La plus belle tour de Belgique’ daarna door l’Office du Tourisme et du Patrimoine de Tubize feestelijk wordt opengesteld voor het publiek. Want daarboven moet het uitzicht fantastisch zijn.
Boven in de toren moet men de contouren van meerdere borsten kunnen zien, zó fel meandert de rivier. Vanuit het westen slingert zich een blinkend waterlint door de weiden. Verder stroomafwaarts kruipt ze als een slang door het groen, langs achtertuinen. Heimelijk wurmt ze zich onder de steenweg door en volgt ze braaf de voormalige terreinen van Fabelta (Fabriques Belges de Textiles Artificiels). Maar dan zwenkt ze naar het kanaal Brussel-Charleroi, die open ader met sluizen, kleppen en rode lichten waar aken voor stoppen.
Wie vergeleek ook weer de rivier met erotiek en het kanaal met porno? Het klopt. Niet alleen door het kronkelende en natuurlijke versus het rechtlijnige en artificiële. Maar vooral door al die dikke struiken en bomen op de rivieroevers. Het kanaal heeft geen schaamhaar, of toch véél minder.
Ex-industrieel wonderland
Tien jaar geleden waren naast het kanaal nog de restanten te zien van de Forges de Clabecq, de vergane glorie van de staalindustrie. Een buitengewoon ex-industrieel Wonderland was het, een imposante klonter vol roestige constructies, buizen, megabuizen, omgekeerde ypsilons, schoorstenen en dofgrijze hoogovens. Na het faillissement van de fabriek in 1996 zat de site jarenlang in de greep van het machtige Stilte-concern, vervolgens al snel in de soepele tengels van de projectontwikkelaars.
In een filmpje is vastgelegd hoe in 2012 de iconische constructie van Clabecq wordt neergehaald. Het moment waarop de horizon van Tubize én de weerspiegeling in het kanaal voorgoed veranderden.
Kus
Dat grote kanaal dus, lijkt de kleine rivier te willen kussen, maar de Zenne bedenkt zich, verstopt zich in het groen naast de spoorweg om zich dan, na een aanloop door een open veld, recht door de taalgrens te boren, naar Halle, richting Brussel. Ja, dat alles zou men van op die prachtige brandweertoren in Tubize kunnen zien!
Paul Bogaert
Foto’s: Willem De Geyndt @widegey