Wonderlijke watervallen
Over het interieur van het Westland Shopping Center
Kunstlicht
In de eerste shoppingcentra viel er géén daglicht binnen. Een goed voorbeeld is het interieur van het Westland Shopping Center in Anderlecht, dat in 1972 de deuren opende.
Opmerkelijk hoe men daar binnen toch de wilde natuur probeerde te evoceren, in een museale sfeer. Enerzijds met dode boomstammen en dorre takken, al dan niet ‘versierd’ of met verf bespoten. Anderzijds met twee grote decoratieve artefacten, waterpartijen, kunstwerken, hoe noem je zulke constructies? Twee soorten watervallen verbonden het plafond en de vloer – en dus ook de winkelverdiepingen – met elkaar. Het waren in de jaren 70 en 80 dé blikvangers in dat winkeldecor.
Wandelen rond waterval
De wandelspiraal slingerde zich rond een immense ‘douchestraal‘. Van ver leek het alleszins op water. Maar van dichtbij, zeker op de helling zelf, moest je je ogen een beetje dichtknijpen om de illusie in stand te houden. De stralen waren immers dunne, blinkende, aluminiumachtige stroken, die bij de fabricage aan de uiteinden in tegengestelde richting licht ‘aangedraaid’ waren, zoals bij het zacht uitwringen van een dweil. De sierlijke stroken konden ook allemaal elk rond hun as draaien.
Op de postkaartfoto zie ik nu vooral kitsch, maar toen, met al die spots erop, was dat voor kinderogen catchy. De stroken eindigden onderaan in een felblauw badje met daarin echt water, een gechloreerde lagune.
Verborgen buis
Er stond in het Westland Shopping Center nog een andere opvallende constructie.
Aan het plafond hing een vat, waaruit een continue stroom water zich naar beneden stortte. Vijf onder elkaar gemonteerde metalen schelpen en de zwaartekracht deden de rest. Ook daarvan kon ik mijn ogen niet afhouden.
Ik moet ongeveer tien jaar geweest zijn toen ik besefte dat er ergens een verborgen buis moest zijn, waarlangs het water van onderen terug naar boven werd gepompt, om deze ‘omgekeerde fontein’ te laten werken.
Ook bijzonder vond ik dat de schelpen van de fonteinsculptuur los van elkaar stonden, dat ze elkaar niet raakten. Dat het water alles verbond, er één geheel van maakte.
Gedicht
De bundel Circulaire systemen begint met een gedicht waarin een ‘fonteinsculptuur’ voorkomt. Toen ik het gedicht schreef (ongeveer 20 jaar geleden) moest ik mij beroepen op een herinnering van 20 jaar daarvóór.
De bovenstaande postkaart met de winkelinrichting uit de jaren 70-80 die mij onlangs per toeval onder ogen kwam, zorgde voor een steekvlam in mijn brein. Zo was het!
Paul Bogaert
Gerelateerd
- Anno 2021 zijn “zware structurele werken bezig” in Westland Shopping, zowel binnen als buiten, zie: “Westland van morgen“.
- Gedicht ‘Circulair systeem 01‘ [Het komt daar uit een opening…]
- Meer Circulaire systemen.